Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Mousso-envelado-di-boursèu-torse
Encalypta streptocarpa
Encalyptaceae
Nom en français : Éteignoir à capsule tordue.
Descripcioun :Aquelo mousso dóu gènre Encalypta, trachis sus sòu cauquié. Es uno mousso de taio mejano auto de 2 à 6 cm. Fai raramen d'espouroufite e se multiplìo emé de proupagulo, forço nóumbrouso à la baso di fueio. Fai uno masso negro que se vèi bèn.
Usanço :Se destrìo bèn dis àutri mousso dóu meme gènre bonodi li proupagulo ; e tambèn li fueio qu'an un bout redoun d'ounte sort un pichot benc e subretout que la costo s'acabo just e just avans la fin (vèire li fotò) .
Port : Acroucarpo
Taio : 2 à 6 cm
Fueio : 3 à 7 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Encalypta
Famiho : Encalyptaceae
Ordre : Encalyptales
Coulour de la flour :
Petalo : 1 à 2 cm
Ø (o loungour) flour : Double
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 50 à 1500 m
Aparado : Noun
Jun
Liò : Sòu
- Roco
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Encalypta streptocarpa Hedw., 1801